UCHWAŁA Nr LXXXV/621/2023

RADY POWIATU BIAŁOSTOCKIEGO

z dnia 28 grudnia 2023 r.

w sprawie określenia zadań, na które przeznacza się środki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w 2024 roku

Na podstawie art. 35a ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 100 z późn. zm.) Rada Powiatu Białostockiego uchwala, co następuje:

§1.

1.Planuje się, iż środki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na realizację zadań powiatu określonych w art. 35a ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2023r. poz. 100 z późn. zm.) w 2024 r. wyniosą 5 778 053 zł i przeznaczone zostaną na realizację zadań określonych w załączniku do niniejszej uchwały, z zastrzeżeniem ust. 2.
2.Wysokość środków na realizację poszczególnych zadań określonych w załączniku do niniejszej uchwały może ulec zmianie po określeniu przez Zarząd PFRON wysokości środków, jakimi będzie dysponował w 2024 r. Powiat Białostocki zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 13 maja 2003 r. w sprawie algorytmu przekazywania środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych samorządom wojewódzkim i powiatowym (Dz. U. z 2019 r. poz. 1605 z późn. zm).

§2.

Wykonanie uchwały powierza się Zarządowi Powiatu Białostockiego.

§3.

Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia z mocą obowiązującą od 1 stycznia 2024 r.

Podpisał - Zenon Żukowski - Przewodniczący Rady Powiatu Białostockiego

Uzasadnienie do Uchwały LXXXV/621/2023 Rady Powiatu Białostockiego z dnia 28 grudnia 2023 r. w sprawie określenia zadań, na które przeznacza się środki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w 2024 roku

   Na realizację zadań powiatu określonych w art. 35a ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 100 z późn zm.), środki PFRON są przekazywane przez Prezesa Zarządu tego Funduszu na dany rok w kwocie obliczonej zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 13 maja 2003 r. w sprawie algorytmu przekazywania środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych samorządom wojewódzkim i powiatowym (Dz. U. z 2019 r. poz. 1605 z późn. zm.). Informacja o wielkości środków Funduszu określonych algorytmem przypadających danej jednostce na realizację zadań w danym roku, przekazywana jest w terminie 30 dni od dnia złożenia sprawozdań rzeczowo-finansowych za okres roku poprzedniego tj. od dnia 15 stycznia następnego roku, nie wcześniej jednak niż przed opublikowaniem ustawy budżetowej na dany rok.
   Istnieje możliwość przekazania środków Funduszu w ciągu roku, w tym także w formie zaliczek, w terminach umożliwiających bieżące finansowanie realizowanych przez samorząd powiatowy zadań. W tym celu, konieczne jest jednak podjęcie przez Radę Powiatu Białostockiego uchwały w sprawie określenia zadań, na które przeznacza się środki PFRON w 2024 r.
   W przedstawionym projekcie uchwały zaplanowano wysokość środków PFRON na poziomie roku 2023 z tym, że zwiększono zobowiązania na dofinansowanie działalności warsztatów terapii zajęciowej zgodnie z wysokością rocznego dofinansowania rehabilitacji uczestnika warsztatu wynikającą z ww. rozporządzenia tj. 33 696 zł na jednego uczestnika rocznie.
   Planowane wydatki na 2024 r. przedstawiają się następująco:
-na zadania z zakresu rehabilitacji zawodowej zgodnie z zapotrzebowaniem Powiatowego Urzędu Pracy w Białymstoku – 800 000 zł,
-dofinansowanie kosztów działalności warsztatów terapii zajęciowej – 2 830 464 zł
-pozostałe zadania z zakresu rehabilitacji społecznej – 2 147 589 zł ( w 2023 r. 2.227.589 zł).
   Zadania z zakresu rehabilitacji społecznej:
Na dofinansowanie uczestnictwa osób niepełnosprawnych i ich opiekunów w turnusach rehabilitacyjnych zaplanowano 420 000 zł, do likwidacji barier funkcjonalnych również 420 000 zł tj. na poziomie 2023 r.
   Nie zaplanowano środków na usługi tłumacza języka migowego lub tłumacza-przewodnika, gdyż w ostatnich latach nie było zapotrzebowania na ten cel oraz na zmianę samodzielnego lokalu mieszkalnego dotychczas zajmowanego przez osobę niepełnosprawną, w sytuacji braku możliwości zastosowania w tym lokalu lub w budynku racjonalnych usprawnień, ze względu na możliwość uzyskania dofinansowania w ramach Programu „Samodzielność – Aktywność – Mobilność! - Dostępne mieszkanie”.
   Na dofinansowanie osobom niepełnosprawnym zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny przeznaczono 70 000 zł, pozostałe środki – 1 237 589 zł – przeznaczono na dofinansowanie zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze przyznawane osobom niepełnosprawnym na podstawie odrębnych przepisów.
   Wyrokiem z dnia 12 października 2022 r. sygn. akt I SA/Bk 270/22 Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku unieważniono w całości uchwałę Zarządu Powiatu Białostockiego z dnia 2 marca 2022 r. nr 898/2022 w sprawie zasad dofinansowania zadań z zakresu rehabilitacji społecznej osobom niepełnosprawnym zamieszkałym na terenie Powiatu Białostockiego ze środków PFRON w 2022 r. z uwagi na to, iż Sąd uznał, że żaden z przepisów regulujących kwestie związane z dofinansowaniem zadań w zakresie rehabilitacji społecznej osób niepełnosprawnych ze środków PFRON nie zawiera delegacji uprawniającej do uszczegółowienia zasad dofinansowania ze środków PFRON udzielanego osobom niepełnosprawnym. Mając na uwadze powyższy wyrok, brak podstaw do podejmowania ograniczeń przy przyznawaniu dofinansowań na zadania wymienione w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie określenia rodzajów zadań powiatu, które mogą być finansowane ze środków PFRON (Dz. U. z 2015 r. poz. 926 z późn. zm.). Dysponując ograniczonymi środkami finansowymi winno się kierować tzw. uznaniem administracyjnym.
   W 2023 r., dofinansowanie do sprzętu rehabilitacyjnego oraz likwidacji barier funkcjonalnych przyznawano w oparciu o uznanie administracyjne z uwagi na ważny interes społeczny tj. udzielenie pomocy jak największej liczbie osób niepełnosprawnych. W związku z tym, dokonywane było rozpoznanie rynku i przyjmowana średnia cena przedmiotu. Dofinansowanie przyznawano w wysokości 95 % ustalonej średniej ceny.
   W przypadku przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych, w 2023 r. udzielano dofinansowania w maksymalnej wysokości określonej w § 13 ust. 2 pkt 2 ww. rozporządzenia tj.:
a)  do 100% udziału własnego osoby niepełnosprawnej w limicie ceny ustalonym na podstawie odrębnych przepisów, jeżeli taki udział jest wymagany,
b) do 150% sumy kwoty limitu, o którym mowa w lit. a, wyznaczonego przez ministra właściwego do spraw zdrowia oraz wymaganego udziału własnego osoby niepełnosprawnej w zakupie tych przedmiotów i środków, jeżeli cena zakupu jest wyższa niż ustalony limit.
Środki na ten cel zostały wykorzystane do 2 czerwca 2023 r. Na realizację wszystkich wniosków złożonych do 1 grudnia 2023 r. niezbędna byłaby kwota około 2 128 000 zł, podczas gdy wypłacono 1 296 807 zł.
   Środki dla osób dorosłych – 1 099 963 zł - zostały przeznaczone m.in. na:
- dla 185 osób - 825 023 zł na dofinansowanie zakupu aparatów słuchowych (średnio 4 460 zł na osobę),
- dla 6 osób - 36 588 zł na dofinansowanie zakupu protez (średnio 6 098 zł na osobę),
- dla 14 osób – 40 764 zł na dofinansowanie zakupu wózków inwalidzkich (średnio 2 912 zł na osobę),
- pozostałe 399 osób otrzymało dofinansowanie w wysokości 197 588 zł (na pieluchomajtki, materace przeciwodleżynowe, cewniki) średnio 495 zł na osobę.
   Do zrealizowania wniosków złożonych do 1 grudnia 2023 r. zabrakło ponad 830 000 zł.
   Środki PFRON przekazywane powiatowi białostockiemu wg algorytmu są zatem bardzo ograniczone w stosunku do potrzeb osób niepełnosprawnych.
   Potrzeby na 2024 r. na dofinansowanie przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych wynoszą około 3 000 000 zł.
   W związku z powyższym oraz mając na uwadze wspomniany wyżej wyrok z dnia 12 października 2022 r. sygn. akt I SA/Bk 270/22 Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, konieczne jest zastosowanie tzw. uznania administracyjnego przy określaniu wysokości dofinansowania do poszczególnych zadań.
   W 2024 r. dofinansowanie do sprzętu rehabilitacyjnego oraz likwidacji barier funkcjonalnych tj. przedmiotów ogólnodostępnych będzie przyznawane w wysokości 95 % średniej ceny ustalonej na podstawie rozpoznania rynku.
   Niemożliwe jest ustalenie średnich cen przy dofinansowaniu ze środków PFRON do przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych, które przyznawane jest tylko w sytuacji posiadania zlecenia na wyroby medyczne wystawionego przez lekarza adekwatnie do stanu zdrowia osoby niepełnosprawnej. W związku z tym, wnioski o dofinansowanie do części przedmiotów, których cena zakupu jest wyższa niż ustalony limit Narodowego Funduszu Zdrowia, będą rozpatrywane w sposób uznaniowy, średnio do 100% limitu NFZ i udziału własnego w limicie osoby niepełnosprawnej, z uwzględnianiem interesu społecznego i z uwagi na to, iż wypłaty w maksymalnej wysokości określonej rozporządzeniem przekraczają możliwości powiatu w ramach środków, które samorząd otrzymuje z PFRON.
   W związku z powyższym, nie zaplanowano środków na dofinansowanie sportu, kultury, rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych dla osób prawnych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej oraz zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, z uwagi na niewystarczające środki na podstawowe potrzeby osób niepełnosprawnych.
   Powyższe działania muszą być podjęte w celu udzielenia pomocy jak największej liczbie osób niepełnosprawnych.

Podpisał - Zenon Żukowski - Przewodniczący Rady Powiatu Białostockiego